Bên cạnh Trung tâm chợ Cao Lãnh, trên đường Lê Lợi thuộc phường 2, thành phố
Cao Lãnh có một ngôi đền được kiến tạo cân đối hài hòa, cổ kính trang nghiêm,
đẹp rực rỡ đó là đền thờ ông bà Đỗ Công Tường hay còn gọi ông bà Chủ chợ Cao
Lãnh.
Ông bà Đỗ Công Tường tục danh là Lãnh. Người sinh quán ở miền Trung đến lập
nghiệp tại làng Mỹ Trà dưới triều Gia Long vào năm Đinh Sửu (1817). Với đức
tính cần cù, chịu khó, ông bà đã khai khẩn đất hoang, trồng được một vườn quít
khá lớn, cây trái sum suê. Nơi đây thuận chổ đường sông, đường bộ nên dân làng
thường tụ họp để trao đổi, mua bán cây trái và hàng hóa ngày càng đông, lâu
ngày thành chợ “vườn quít”. Gia đình ông bà khá giả dần lên. Với đức tính cương
trực, thẳng thắn nên được dân làng chọn giữ chức Câu đương, phân xử những vụ tố
tụng trong làng.
Năm 1820 đất trời biến động, bệnh dịch tả phát lên dữ dội làm chết rất nhiều
người trong làng, chợ vườn quít trở nên thưa vắng, không khí trong làng bao
trùm cảnh tang tóc, lo âu. Với tấm lòng nhân từ, bác ái, đọng lòng trắc ẩn,
thương cảm dân tình trong làng lâm vào đại nạn, ông bà đã lập bàn hương án, cầu
nguyện phật trời xin chết thay cho dân chúng. Qua ba ngày cầu khẩn, chay lạt
thì bà chết, ngày sau ông cũng chết theo vì dịch bệnh. Nhân dân trong làng lo
an táng xong thì dịch bệnh cũng chấm dứt.
Ghi nhớ công ơn và tấm lòng nghĩa hiệp, bác ái, nhân từ của ông bà nhân dân lập
đền thờ (năm 1820) ngay ngôi mộ ông bà để thờ phượng, lấy ngày mùng 9 và mùng
10 tháng 6 (âm lịch) hàng năm làm ngày giỗ. Sau đó, chợ vườn quít được ghép
chức trong làng của ông Câu đương với tục danh của ông là Lãnh thành chợ Câu Lãnh.
Chợ Câu Lãnh ngày càng sung thịnh, người Việt, người Hoa, người Khơme đến buôn
bán tấp nập, âm trại Câu Lãnh dần dần phát âm thành Cao Lãnh. Địa danh Cao Lãnh
ra đời từ đó và lưu truyền đến ngày nay. Tên tuổi ông bà Đỗ Công Tường gắn liền
với địa danh ấy.
Hàng năm, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Cao Lãnh long trọng tổ chức ngày giỗ
cho ông bà, đồng thời góp công, góp của để trùng tu, tôn tạo đền thờ. Nhiều
doanh nhân, các tổ chức xã hội và cá nhân đã tặng nhiều cây kiểng quý như: mai
vàng, mai chiếu thủy, thiên tuế… trang điểm cho đền thờ thêm đẹp và trang
nghiêm.
Du khách có dịp về thăm quê hương Cao Lãnh, xin mời đến tham quan đền thờ ông
bà Đỗ Công Tường, một di tích lịch sử gắn liền với địa danh Cao Lãnh, đã ngự
trị mãi mãi trong lòng nhân dân Đồng Tháp.
